100 lat temu, 13 marca 1922 r., urodził się Józef Szajna – malarz, scenograf, reżyser, jeden z czołowych reprezentantów nurtu zwanego teatrem narracji plastycznej. Artysta mawiał: „Sztuka jest uzmysłowieniem tego, co w nas samych wymaga wyzwolenia”, i dodawał, że „życie zmienia w obraz”.
„Kim był Józef Szajna? Artystą osobnym. Ponad pół wieku tworzył dzieła związane z własną biografią, a jednocześnie uznane za uniwersalne w emocjonalnej wymowie. Malarz, grafik, twórca teatralny” – napisała Henryka Wach-Malicka („Dziennik Zachodni”, 26 czerwca 2010). „Jego prace są nie do podrobienia” – podkreśliła.
„Sztuka jest uzmysłowieniem tego, co w nas samych wymaga wyzwolenia. Jest też samoobroną przed bezbronnym poddaniem się…” – twierdził Józef Szajna.
W jednym z wywiadów powiedział: „Po obozie zaczęło się moje drugie, nowe życie”. „Swoją twórczością starałem się je uzasadnić. Trzeba bowiem było przyjąć jakiś program: trzeba było narzucić sobie życie” – wyjaśnił.