125 lat temu urodził się Jan Zachwatowicz, rekonstruktor Zamku Królewskiego w Warszawie

2025-03-04

4 marca 1900 r. urodził się Jan Zachwatowicz, architekt, historyk sztuki i konserwator zabytków, autor planów rekonstrukcji Zamku Królewskiego, Starego Miasta i bazyliki św. Jana Chrzciciela w Warszawie, zniszczonych przez Niemców po Powstaniu Warszawskim.

„To jeden z największych bohaterów tego bohaterskiego miasta Warszawy” - powiedział Jan Nowak Jeziorański w filmie dokumentalnym Antoniego Krauzego „Jan Zachwatowicz” (TVP 2000). „Nie tylko był historykiem sztuki, który tę sztukę przywracał do życia ale był - w całym tego słowa znaczeniu - żołnierzem. Bo nie było innej tak brawurowej akcji jak wydobycie z tej jaskini lwa jakim była siedziba gestapo - postrach dla każdego człowieka, który żył wtedy pod okupacją w Warszawie… Wydobyć stamtąd dokumentację, bez której w ogóle przywrócenie starych zabytków nie byłoby możliwe… Pomysł ten, żeby to zrobić, był aktem brawury żołnierza” - podkreślił legendarny Kurier z Warszawy.

Odmrożone ręce i pusty żołądek
Jan Zachwatowicz urodził się w Gatczynie koło Sankt Petersburga. „Mój ojciec wyjechał do Petersburga pod koniec XIX wieku do pracy na kolei i tam zaczęło się moje życie” - opowiadał Jan Zachwatowicz w nagraniu zrealizowanym przez Komisję Historyczną Politechniki Warszawskiej w latach 70.

Źródło: https://dzieje.pl/