130 lat temu w zaborze rosyjskim ukazał się pierwszy numer „Robotnika”

2024-07-12

130 lat temu, 12 lipca 1894 r., z inicjatywy Józefa Piłsudskiego ukazał się pierwszy numer „Robotnika” – pisma Polskiej Partii Socjalistycznej. Narodziny pisma oznaczały symboliczne i trwałe odrodzenie wolnego słowa, niemal nieobecnego w zaborze rosyjskim od upadku powstania styczniowego w 1864 r.

„Ktoś powiedział niegdyś, że Polacy są narodem konspiracji i rewolucji. Zdanie to tyczy się epoki przedpowstaniowej, zakończonej epopeą 1863 roku. Wątpię jednak, by kiedykolwiek w przeszłości - wyłączając, naturalnie, krótkie okresy walki orężnej i bezpośrednich przygotowań do niej - było ono słuszniejszym niż dzisiaj, przynajmniej dla zaboru rosyjskiego. W obecnym czasie ruch rewolucyjny, organizacje i kółka konspiracyjne tak szeroko się rozgałęziły w zaborze rosyjskim, zyskały tak powszechne prawo obywatelstwa, że prawdopodobnie większa część społeczeństwa polskiego tak lub inaczej jest z nimi ustosunkowana” – napisał Józef Piłsudski w 1903 r. Opublikowana wówczas w Krakowie broszura „Bibuła” była podsumowaniem jego dotychczasowej działalności wymierzonej w carską Rosję. Na kartach „Bibuły” uznawał podziemną prasę za jeden z najskuteczniejszych oręży na tym etapie działalności niepodległościowej.

Źródło: https://dzieje.pl/