230 lat temu ustanowiono Order Virtuti Militari, najwyższe polskie odznaczenie wojskowe

2022-06-22

230 lat temu, 22 czerwca 1792 r., król Stanisław August Poniatowski po zwycięstwie w bitwie pod Zieleńcami, w czasie wojny w obronie Konstytucji 3 maja, ustanowił Order Virtuti Militari. W ciągu kolejnych dwustu lat honorowano nim wszystkich bohaterów wojen w obronie polskiej suwerenności.

O poranku 18 czerwca 1792 r. pod wsią Zieleńce na Wołyniu 11-tysięczny korpus rosyjski pod wodzą gen. Herkulesa Morkowa został rozgromiony przez siły polskie pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego i gen. Tadeusza Kościuszki. Była to pierwsza znacząca wygrana przez wojska polskie bitwa od 94 lat, od bitwy z Tatarami w 1698 r. pod Podhajcami za panowania Augusta II Mocnego. Jej wpływ na przebieg wojny nie był decydujący, ale stanowiła ona przełom dla żołnierzy odradzającej się armii Rzeczypospolitej.

Inicjatorem powołania odznaczenia był król Stanisław August, który w liście do swego bratanka, księcia Józefa Poniatowskiego, napisał: „Przyszło mi do głowy przesłać ci rodzaj medali owalnych, które z jednej strony mieścić będą moje imię, a z drugiej napis Virtuti Militari [łac. „Cnocie wojskowej” - przyp. PAP] [...] Będą to medale srebrne dla szeregowych a złote dla oficerów”. Pierwsze ordery nadano piętnastu uczestnikom bitwy, a wśród udekorowanych byli m.in. książę Józef Poniatowski, gen. Tadeusz Kościuszko, gen. Józef Zajączek i brygadier Stanisław Mokronowski. Stanisław August został Wielkim Mistrzem orderu i kawalerem Krzyża Wielkiego; po klęsce wojny 1792 r. kapitule orderowej przewodził książę Poniatowski.

Źródło: https://dzieje.pl