450 000 stron dokumentów Komisji NZ ds. Zbrodni Wojennych dostępnych online dzięki Instytutowi Pileckiego

2025-08-10

Instytut Pileckiego udostępnia online archiwum United Nations War Crimes Commission (UNWCC), obejmujące materiały z lat 1943–1948. Zasób zawiera akty oskarżenia, zeznania świadków oraz inne dokumenty procesowe dotyczące zbrodni popełnionych przez III Rzeszę i jej sojuszników, w tym na terenie okupowanej Polski.

Dotychczas dostęp do tego zbioru możliwy był wyłącznie w czytelni Instytutu w Warszawie. Do 2017 r. obowiązywała ścisła procedura uzyskiwania zgody wszystkich państw członkowskich Komisji oraz Sekretarza Generalnego ONZ, a kopiowanie dokumentów było zakazane.

Materiały zgromadzone przez UNWCC stanowią jedno z najważniejszych, systematycznie opracowanych źródeł dotyczących przestępstw wojennych z lat 1939–1945. Obejmują one ponad trzydzieści tysięcy opisanych przypadków zbrodni udokumentowanych zarówno w oparciu o relacje naocznych świadków, jak i oficjalne akta śledcze. Przez dziesięciolecia zasób ten pozostawał niedostępny. Do 2017 r. obowiązywała ścisła procedura uzyskiwania zgody wszystkich państw członkowskich Komisji oraz Sekretarza Generalnego ONZ, a kopiowanie dokumentów było zakazane. Po odtajnieniu został on zdeponowany m.in. w Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie, Wiener Library w Londynie i School of Oriental and African Studies w Londynie.
Dzięki staraniom polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w lutym 2018 r. londyński depozyt trafił do Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami. Tym samym Warszawa stała się trzecim po Waszyngtonie i Londynie ośrodkiem przechowującym i udostępniającym kopie cyfrowe materiałów UNWCC.

Źródło: https://dzieje.pl/