Prawo do odmowy służby wojskowej z powodów sumienia lub przekonań religijnych jest powszechnie uważane za jedno z praw człowieka, które podlegają ochronie zarówno międzynarodowej, jak i krajowej. W świetle ustawy o obronie Ojczyzny realizacja tego prawa może napotkać poważne trudności, a w niektórych przypadkach jest wręcz niemożliwa - dowodzi adwokat Krzysztof Czyżewski.
Prawo do odmowy służby wojskowej z powodów religijnych lub moralnych nie jest wprost wyrażone z żadnym z najważniejszych traktatów dotyczących ochrony praw człowieka. Pomimo tego, jego status, jako jednego z praw człowieka podlegających międzynarodowej ochronie nie budzi najmniejszych wątpliwości. Prawo do odmowy służby wojskowej jest uważane za przejaw przysługującego każdej jednostce prawa do wolności myśli, sumienia i wyznania. Wynika to jednoznacznie z orzecznictwa międzynarodowych organów powołanych do ochrony praw człowieka.
W polskim porządku prawnym prawo do odmowy służby wojskowej zostało wprost przewidziane w art. 85 ust. 3 Konstytucji RP. Znaczenie tego prawa potwierdził Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z 11 lutego 2003r. (P 12/02)