Czy możliwe jest przywrócenie do pracy funkcjonariusza KAS, którego stosunek służbowy wygasł wskutek ustawowej reorganizacji? Czy jednak stosunek służbowy nie podlega regulacjom kodeksu pracy, a więc nie jest także dopuszczalne wydanie orzeczenia odnoszącego się do — nieistniejącego — stosunku pracy? A przy okazji: czy sąd powszechny może wyręczyć sąd administracyjny i nakazać organowi wydanie decyzji administracyjnej?
wyrok Sądu Najwyższego z 22 stycznia 2020 r. (I PK 209/18)
1) Funkcjonariusz służby celnej nie jest pracownikiem w rozumieniu Kodeksu pracy i nie ma do niego zastosowania zasada subsydiarnego stosowania przepisów kodeksu pracy zawarta w art. 5 kp.
2) Art. 199(1) kpc a contrario może być też podstawą do przekazania sprawy do postępowania administracyjnego, gdy powód niezasadnie wszczął sprawę o roszczenie, które mu nie przysługiwało.
3) Funkcjonariusz służby celnej, którego stosunek służbowy wygasł z końcem sierpnia 2017 r. w związku z wprowadzonymi zmianami w administracji celno-skarbowej i któremu nie zaproponowano dalszej służby lub zatrudnienia nie ma zasadnego roszczenia o przywrócenie do pracy (w stosunku pracy). Ma natomiast prawo do żądania wydania decyzji dotyczącej jego stosunku służbowego i jej kontroli przed sądem administracyjnym.
Orzeczenie dotyczyło roszczeń funkcjonariusza służby celnej, który nie otrzymał propozycji służby po reorganizacji i powołaniu Krajowej Administracji Skarbowej (por. „Ex-pracownikowi Urzędu Celnego, którego stosunek wygasł po powołaniu KAS, przysługuje „zwykła” odprawa pracownicza” i „Wydanie świadectwa pracy po przekształceniu stosunku służbowego KAS”), więc wystąpił przeciwko Izbie Administracji Skarbowej z powództwem o przywrócenie do pracy (równocześnie występując ze skargą do WSA na bezczynność).