Dowódca jednostki wojskowej ma obowiązek niedopuszczenia żołnierza, jeżeli stawił się on do służby po spożyciu alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub innych podobnie działających substancji lub środków albo spożywał je w czasie służby albo jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się do służby po spożyciu tych substancji. To zapis zawarty w art. 269 ustawy z 11 marca 2022 o obronie Ojczyzny. Dzisiaj weszły w życie przepisy wykonawcze.
Był precedens z poddaniem się badaniu na zawartość alkoholu
Jest to nowość zawarta w ustawie o obronie Ojczyzny, która weszła w życie 23 kwietnia 2022 r. Do tego czasu art. 40, ust. 7 ustawy o dyscyplinie wojskowej uprawniały żołnierza do złożenia zażalenia na polecenie poddania się badaniu na zawartość alkoholu w organizmie. Kilka lat temu był taki przypadek w Marynarce Wojennej, że żołnierz zawodowy, pełniąc służbę wojskową, znieważył oficera dyżurnego. Oficer zameldował o tym wydarzeniu dowódcy, a ten polecił żołnierzowi poddanie się badaniu na zawartość alkoholu w organizmie. Wojskowy odmówił, wobec czego dowódca sporządził pisemny rozkaz, w którym zawarł pouczenie o prawie do złożenia zażalenia na polecenie poddania się badaniom. Z tego prawa i zażalenia żołnierz nie skorzystał. Po pewnym czasie dowódca złożył niosek o ściganie popełnionego przez żołnierza przestępstwa odmowy wykonania rozkazu,
Sprawa trafiła ostatecznie do Sądu Najwyższego, choć z przyczyn formalnych odmówił udzielenia odpowiedzi, to jednak w uzasadnieniu wydanego postanowienia jednoznacznie wyraził pogląd, że przyznane żołnierzowi uprawnienie do wniesienia zażalenia na polecenie przełożonego dyscyplinarnego poddania się badaniom na zawartość alkoholu w organizmie nie odbiera temu poleceniu cech rozkazu. Polecenie to wykonane być musi .