Pięknym zwieńczeniem roku 1918 – którego stulecie właśnie obchodzimy – były niewątpliwie wydarzenia z 23 listopada, kiedy powołane zostało Wojsko Litewskie, i z 29 grudnia, kiedy wydana została odezwa „Do obywateli Litwy”, nawołująca wszystkich mieszkańców Litwy do stanięcia w obronie swojego nowo powstałego państwa. Przyjrzyjmy się bliżej początkom i najważniejszym aspektom organizacji litewskiej samoobrony.
5 października 1918 roku nowy kanclerz Niemiec książę Maximilian von Baden ogłosił, że uznaje historyczną, 14-punktową deklarację prezydenta USA Woodrowa Wilsona i gotów jest zgodzić się na powstanie państw narodowych na terytoriach znajdujących się pod niemiecką okupacją. Von Baden częściowo próbował w ten sposób powstrzymać upadek imperium, jednak jego oświadczenie miało szczególnie mocny wydźwięk.
Już 11 listopada niepodległość ogłosiła Polska, a tydzień później – Łotwa. W międzyczasie Litwa musiała postarać się, żeby jej wcześniej proklamowana niepodległość nie pozostała tylko pustą deklaracją. Dlatego też w tym czasie pracę rozpoczął pierwszy rząd niepodległej Litwy, na czele którego stanęła postać kontrowersyjna, ale i charyzmatyczna – historyk Augustinas Voldemaras. Jego rządowi zawdzięczamy dekret z 23 listopada, który wspominamy obecnie jako początek armii litewskiej.