To najstarsze i najwyższe polskie odznaczenie nadawane za znamienite zasługi cywilne i wojskowe otrzymał Wincenty Kućma, autor pomnika Poległym w Obronie Ojczyzny w Częstochowie.
Pomnik na placu Pamięci Narodowej znają chyba wszyscy częstochowianie. Przed nim regularnie odbywają się uroczystości patriotyczne. Został odsłonięty 1 września 1985 r. – w 46. rocznicę napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę. Ma 15 m wysokości. Tworzy go 185 odlanych w brązie elementów rzeźbiarskich o łącznej wadze ponad 15 ton.
Wincenty Kućma, dziś uznawany za jednego z najwybitniejszych współczesnych rzeźbiarzy, widział częstochowski monument jako integralną część tryptyku, który dopełniają dwa inne pomniki jego autorstwa: Obrońców Poczty Gdańskiej (stanął w Gdańsku w 1975 r.) oraz Powstania Warszawskiego (odsłonięto go na stołecznym pl. Krasińskich w 1985 r.).