Przekształcenia ukraińskiego przemysłu zbrojeniowego będącego spuścizną po Związku Radzieckim znacznie wzrosły dopiero po wybuchu konfliktu z Rosją w 2014 r. W odpowiedzi na tę sytuację podjęto reformy, których głównym przejawem była konsolidacja ukraińskiego przemysłu obronnego, w wyniku której powołano państwowy koncern Ukroboronprom. Podjęto także energiczne działania na rzecz zwiększenia eksportu ukraińskiego uzbrojenia, które zapewniły Ukrainie czołowe miejsce w świecie wśród eksporterów sprzętu wojskowego.
Potencjał przemysłu zbrojeniowego po ogłoszeniu niepodległości
Ukraiński przemysł zbrojeniowy zaliczyć można do największych w Europie i liczących się w świecie. Jednocześnie Ukraina znajduje się w czołówce eksporterów uzbrojenia w świecie. Odziedziczyła go po Związku Radzieckim, gdy była jedną z jego republik. W tamtych czasach na jej terytorium ulokowano znaczny potencjał radzieckiego przemysłu zbrojeniowego. Stanowił on ok. jedną trzecią przemysłu obronnego ZSRR i ok. 20 proc. jego potencjału badawczo-rozwojowego. W ostatnich latach przemysł ten podlegał procesom głębokiej restrukturyzacji i konsolidacji oraz częściowej prywatyzacji.
Znaczna część radzieckiego przemysłu zbrojeniowego skoncentrowana była na terytorium wchodzącej w skład ZSRR Republiki Ukraińskiej. W momencie ogłoszenia niepodległości na Ukrainie znajdowało się ok. 1840 przedsiębiorstw produkujących na potrzeby wojska, zatrudniających ok. 2,7 mln osób, przy czym produkcją ściśle wojskową zajmowało się ok. 700, w tym 140 z nich miały charakter jednostek naukowo-produkcyjnych i badawczych. Warto pamiętać, że w okresie zimnej wojny na terenie republiki ukraińskiej rozlokowanych było aż 30 proc. sił armii radzieckiej. Stanowiły one przeważającą część tzw. drugiego rzutu armii radzieckiej, który w przypadku wybuchu III wojny światowej przez terytorium Polski miał być przerzucony na front zachodni. Największa część potencjału przemysłu zbrojeniowego skoncentrowana była na wschodniej i południowej części Ukrainy, w tym na terenach, które obecnie zajmują separatyści.
