Na świecie wypracowano mechanizmy, jak sobie z tym radzić z mobbingiem i dyskryminacją w służbach mundurowych, jak zapewnić wsparcie ofiarom, jak profesjonalnie wyjaśnić sprawę bez krzywdzenia nikogo. – W naszych służbach te mechanizmy nie są jednolite. Są takie służby, które sobie lepiej poradziły, inne gorzej.
Pytanie, czy można ujednolicić ten standard? Zadał je dr Adam Bodnar, rzecznik praw obywatelskich podczas konferencji, która odbyła się 15 bm. w Biurze RPO i była poświęcona przeciwdziałaniu mobbingowi i dyskryminacji w służbach mundurowych. Uczestniczyli w niej przedstawiciele służb oraz wojska.
Liczba ofiar- nieznana
Adam Bodnar podkreślił, że służby mundurowe są instytucjami zhierarchizowanymi, hermetycznymi, o silnych strukturach pionowego podporządkowania, co stwarza potencjalne zagrożenie naruszania czy łamania wolności i praw. Zdaniem rzecznika, istnienie wewnętrznych procedur antymobbingowych i antydyskryminacyjnych pozwala na obiektywne wyjaśnienie nieprawidłowości i podjęcie odpowiednich decyzji kadrowych.
W jego ocenie hierarchiczne podporządkowanie i dyscyplina wymaga zachowania drogi służbowej, co może czasem utrudniać wyjaśnianie nieprawidłowości. – Panował kiedyś pogląd, że przełożeni mają prawa a podwładni tylko obowiązki. Ale oni powinni mieć procedury dochodzenia swoich praw. Liczę, że dyskusja przyczyni się do wypracowania lepszych rozwiązań – zadeklarował Adam Bodnar.
Zastępczyni RPO Sylwia Spurek, która prowadziła panel o profilaktyce przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji podkreśliła, że chodzi o sytuację, gdy ktoś krzywdzi, nadużywając swej władzy. A to trzeba nazywać po imieniu. Liczba spraw, w których dochodzi do nadużyć, a ofiara pozostaje bez wsparcia, jest nieznana. Znana jest jedna sprawa sądowa o molestowanie w wojsku, przegrana przez ofiarę, choć nie ma wątpliwości, że doszło do molestowania.”
Raport RPO – podstawą dyskusji.
Podstawą dyskusji było wydane w połowie 2018 r. przez Biuro RPO opracowanie zawierające regulacje, wskazówki oraz dobre praktyki stosowane przez służby mundurowe w Polsce w zakresie przeciwdziałania zjawisku dyskryminacji w ramach swoich struktur.
